Editörlükte İlk Adımlar ya da Derinlemesine Okur-Yazarlık
“Editörlükte İlk Adımlar ya da Derinlemesine Okur-Yazarlık” öncelikle yayınevlerinde, dergi ve gazetelerde çalışmaya yeni başlamış basın-yayın alanındaki editörlere ve editörlüğü meslek olarak seçmek isteyenlere sesleniyor.
Pelin Özer, yayınevlerindeki kitap ve dergi editörlüğü, kültür gazeteciliği ve 2003’ten itibaren bağımsız alanda icra ettiği özel editörlük deneyimlerinden harmanladıklarını sakınmadan paylaşıma açarken editörlüğün pratik ve teorik yanlarını mercek altına alıp kapsamını, derinliğini ve olanaklarını görünür kılıyor.
Bir yandan da bu atölye okuduğunun ve yazdığının ötesine geçmek isteyen amatör ya da profesyonel tüm okur-yazarlara kapı açıyor. Zira tüm bu eylemler sıkı sıkıya bağlı birbirine. P.Ö., ciddiye alınan okur-yazarlığın editörlükle temasının farkında olduğundan ve bu halleri de hayatı boyunca deneyimlediğinden atölye içeriğini kendini geliştirme hevesi ve iştahı duyan herkese hitap edecek şekilde kurguladı.
Meslek olmanın çok ötesine geçen son derece özel bir edim editörlük. Görev tanımını bile aşan bir adanmışlığı talep ederken profesyonel bir okur-yazarlık kapasitesini şart koşuyor. Bununla da kalmıyor; öznesinden sürekli kendini sorgulayıp yenileyerek hep taze kalan bir entelektüel düzeyi tutturmasını; başka meslekler için belirlenmiş farklı yetenekleri de bünyesinde doğallıkla barındırmasını talep ediyor. Üstelik her zaman hep bir adım ötesine geçen, sınırları zorlayan bir yanı da var. İcracısı çok özel bir denge ve mesafe kurmuş olsa da bunu incelikli bir iletişim becerisiyle donatmadıkça eksik kalacağının bilincinde; bu nedenle sürekli kendini farklı açılardan gözden geçirmek gibi zaman zaman zorlayıcı bir mesai içinde.
Böylesine çokboyutlu ve kapsamlı bir düzlemde editörlüğü hem geniş açıdan hem de yakın planda ele almak gerekliliği kendini adeta dayatıyor. O halde tam da buradan başlamaya var mısınız diye soruyor P.Ö. ve Öğretilemeyen Şeyler perspektifinden filmi sürekli ileriye ve geriye sararak deneyimle harmanlanmış bir editörlük kılavuzu oluşturuyor.
Bu atölye; bir kitabın varoluşunu, mucizelerini ve zaaflarını, hastalıklarını ve direncini, sefaletini ve zenginliğini, yoksulluğunu ve varsıllığını, olanaklarını ve sınırlarını büyüteç altında görmek isterken kendini sürekli geliştirmeye açık editör ve editör adaylarına ve bir eli kendine güvenerek ya da belki de ürkekçe kalem tutarken aynı zamanda öteki elinden kitabı düşürmeyen; okuduğu kitaba her zaman bir editör titizliğiyle, sorgulayarak; kimi zaman düzelterek, kimi zaman hayranlıkla, kimi zaman tartışarak yaklaşan; perdenin arkasını merak eden, kitabın ve yazarının adeta saklı hayatına, satır aralarına-arkalarına girmek isteyen tüm okur-yazarlara açık bir davet.
“Sırlar açıldıkça tükenir mi?” diye soruyor Pelin Özer. Ve cevabı meraklısına bırakıyor.
1. Gün: Ne Sonsuz Bir Sözcük “Editör” / Derine Daldıkça Uzar Gider Hikâyesi
-
Editörlük Nedir? Tanımlamak Mümkün mü?
-
Editör Kimdir? İdeal Editörden Söz Edilebilir mi?
-
Editörlük Bir Meslek midir? Sadece Meslek midir?
-
Editörlük Öğrenilebilir mi? Nasıl?
-
Editörlük Deneyimi Aktarılabilir mi?
2. Gün: Haritada Bir Nokta Olarak “Editör”
-
Editörlüğün Türleri Nelerdir?
-
Yayınevlerinde Editörden Neler Beklenir?
-
Yayınevi Örgütlenmesinde Editörün Yeri Neresidir?
-
Hukuktan Grafiğe, Psikolojiden İletişime, Matbaadan Dağıtıma Bilmesi Gerekenler Nelerdir?
-
Editör Kendine En Uygun Alanı Nasıl Seçer ve Bu Alanda Uzmanlaşmanın Yollarını Nasıl Arayıp Bulur?
-
Farklı Mesleklerden Editörlüğe Geçiş Yapmak İsteyenleri Neler Bekler?
3. Gün: “Editör”ün Varlık-Yokluk Mücadelesi
-
Eğitimi Veril(e)meyen Bir Alanda Kişi Kendini Nasıl Var Eder?
-
Editörlükte Hedef Söz Konusu Olabilir mi? Varılacak, Hayali Kurulan
Son Nokta Var mıdır? -
İyi Okur Olmak İyi Editör Olmak İçin Yeterli midir?
-
Mayınlı Tarla: Yazma Becerisi, Hevesi, İdeali, Arzusu Editör İçin Avantaj mıdır yoksa Dezavantaj mı?
-
Editörün Hareket Kabiliyeti, Esnekliği ve Sınırları… Bunları Kim,
Nasıl Belirler?
4. Gün: “Editör”ün Denge Sınavı: İmkânsızın Ele Geçirilmesi Deneyimi
-
Editörlükte Usta-Çırak Müessesi İşler mi? Dinamikleri Nelerdir?
-
Editör, Tekrarı Mümkün Olmayan Bir Çalışmada Nasıl Deneyim Biriktirir?
-
Editör Söz Dinler mi? Sözünü Dinleyecek Biri Var mıdır?
-
Patronu Var mıdır? Varsa Kimdir?
-
Özel Editörlük Neden Özendirici Bir Meslek Haline Geldi?
5. Gün: “Editör”: Kitaba Bağlıyken Ondan Bağımsız
-
Editör Bağımsız Olmalı mıdır? Kimden ve Neden? Kurumsal Düzlemde Editör Kendine Nasıl Bağımsız Bir Alan Yaratır?
-
Kurumları, Edebiyat Ortamını ve Yayınevlerini Aşabilecek Sağlamlıkta
Bir Editör-Yazar İlişkisi Nasıl Kurulur? -
Özel Çalışmalarda Editör Kendine Nasıl Bağımsız Bir Alan Yaratır?
-
Yazarıyla Özdeşlik Kurmadan Yazıya Müdahil Olmak Nasıl Öğrenilir?
-
Editör, Çalıştığı Kitaba Kulak Verirken Ona Bağlı Kalabilir mi?
Çalışma Alanı Kitapla Sınırlı Kalabilir mi?
6. Gün: “Editör”ün Yazarla El Sıkışması
-
Editör ile Yazar Karşı Karşıya mı Oturmalıdır, Yanyana mı?
-
Editör Yazarı Ne Zaman Tanımaya Başlar?
-
Yazarın Kitabı Üzerine Anlattıkları Belirleyici midir?
-
Editör Yaşayan Bir Yazar ile Çalışmaya Başlamadan Önce Neler Yapmalı?
-
Editör Merhum Bir Yazar ile Çalışmaya Başlamadan Önce Neler Yapmalı?
7. Gün: “Editör” Kolları Sıvadığında
-
Editörden Her Şeyi Bilmesi Beklenir mi?
-
Bir Editörün Başucunda Hangi Referans Kitapları Bulunmalı?
-
Editör Üzerinde Çalışacağı Kitabı Okumaya Başlamadan Önce Neler Okumalı, Neler Okumaktan Kaçınmalı?
-
Editör Üzerinde Çalışacağı Kitabı İlk Defa Okurken
Nelere Dikkat Etmeli? -
Editör İlk Okumada Alacağı Notların Öneminin Farkında mı?
8. Gün: Matruşka Editörlük: Türler ve Uzmanlıklar
-
Türüne Göre Kitaplar Üzerinde Çalışma Yöntemleri Değişir mi?
-
Şiir, Deneme, Gezi, Anı, Mektup, Derleme, Söyleşi, Roman, Toplu Eserler, Seçilmiş Yazılar, Antoloji, Çeviri, Kurgu, Kurgudışı vb. Yapıtlar Üzerinde Çalışmanın Belirleyici İncelikleri Nelerdir?
-
Kitaba Emeği Geçen Kadroyla (Çevirmen, Redaktör, Düzeltmen, Grafiker, İletişim Uzmanı vb.) Editörün İlişkisi Nasıl Olmalıdır?
-
Farklı Alanlardaki (Gazete-Dergi-Yayıncılık) Editörlük Deneyimleri Birbirini Besler mi?